Trẻ từ 6 đến 24 tháng tuổi đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ cả về thể chất và trí não, vì vậy một chế độ dinh dưỡng hợp lý, lành mạnh được coi là “chìa khóa vàng” tạo tiền đề cho bé phát triển toàn diện. Nhìn chung, lựa chọn thực phẩm lúc này cần đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng và năng lượng cần thiết cho bé. Hãy tham khảo ngay bài viết dưới đây của thực phảm tươi sống.
Nên lựa chọn những loại thực phẩm nào cho trẻ mới bắt đầu ăn dặm?
Các chuyên gia chăm sóc sức khỏe khuyến cáo rằng trẻ bắt đầu làm quen dần với các loại thức ăn khác ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức khi được khoảng 6 tháng tuổi. Tuy nhiên, mọi em bé đều không giống nhau, vì vậy các mẹ nên chú ý đến những dấu hiệu cho thấy em bé đã sẵn sàng cho việc ăn dặm, chẳng hạn như:
- Trẻ có thể tự ngồi mà không cần bạn giúp
- Trẻ kiểm soát đầu tốt
- Trẻ biết há miệng và cúi người về phía trước khi thấy thức ăn được đưa đến gần
Nói chung, khi nói đến việc cho bé ăn dặm, bạn không nhất thiết phải cho bé ăn thức ăn theo thứ tự nhất định. Bạn có thể bắt đầu cho trẻ ăn dặm khi trẻ được 6 tháng tuổi. Khi bé được 7 hoặc 8 tháng tuổi, bạn có thể cho bé ăn nhiều loại thức ăn từ các nhóm thực phẩm khác nhau. Thực phẩm mà bạn nên chọn bao gồm thịt, ngũ cốc cho trẻ sơ sinh, nguồn protein, trái cây, rau, pho mát và sữa chua.
Nếu bạn đang cho trẻ ăn ngũ cốc, bạn nên sử dụng nhiều loại ngũ cốc yến mạch hoặc lúa mạch, thay vì chỉ dùng ngũ cốc gạo. Sở dĩ, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm khuyến cáo không nên cung cấp hoàn toàn ngũ cốc gạo cho trẻ vì có thể khiến trẻ dễ bị nhiễm asen, dẫn đến một số vấn đề nghiêm trọng liên quan đến sức khỏe của trẻ.
Cách giúp trẻ làm quen với thức ăn dặm
Trước hết, mẹ nên cho trẻ thử từng loại thức ăn. Điều này sẽ giúp bạn xem liệu con bạn có gặp vấn đề với thực phẩm, chẳng hạn như dị ứng thực phẩm hay không. Nói chung, sẽ mất khoảng 3-5 ngày để con bạn thử thức ăn mới. Điều này sẽ giúp bé tập ăn dễ dàng hơn và làm quen với nhiều thứ mới hơn ngoài sữa mẹ hoặc sữa công thức.
Tuy nhiên, hãy lưu ý những thực phẩm dễ gây dị ứng cho trẻ sau đây, bao gồm trứng, sữa, động vật có vỏ, cá, đậu phộng, các loại hạt cây, đậu nành và lúa mì. Đặc biệt, nếu con bạn có tiền sử dị ứng thực phẩm trong gia đình, bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ dinh dưỡng về việc nên cho ăn gì và không nên ăn gì để tránh những phản ứng nguy hiểm có thể xảy ra.
Cách chế biến thức ăn cho trẻ từ 6 – 24 tháng tuổi
Ban đầu, bạn nên cho bé ăn những thức ăn xay nhuyễn hoặc xay có kết cấu mịn để bé dễ ăn hơn. Con bạn sẽ mất một khoảng thời gian nhất định để thích nghi với kết cấu của thức ăn mới, và nhiều trẻ thậm chí có thể nôn mửa, ho hoặc khạc ra thức ăn. Cho đến khi kỹ năng nhai của bé phát triển, bạn có thể chuyển bé sang ăn thức ăn đặc hơn trước.
Điều cần chú ý là cho trẻ ăn những loại thực phẩm và chế biến phù hợp với giai đoạn phát triển của trẻ, vì một số loại thực phẩm có thể tiềm ẩn nguy cơ khiến trẻ bị nghẹn, khó thở. Để tránh nguy cơ trẻ bị nghẹn, các mẹ nên chuẩn bị những loại thức ăn có khả năng dễ hoà tan để trẻ không cần phải nhai nhiều. Tốt nhất nên cho trẻ ăn từng phần nhỏ và khuyến khích trẻ ăn chậm rãi, đồng thời luôn quan sát và để ý khi trẻ ăn.
Dưới đây là một số cách giúp chế biến thức ăn dặm phù hợp cho trẻ 6-24 tháng tuổi, bao gồm:
- Trộn sữa mẹ, sữa công thức hoặc nước với ngũ cốc nấu chín để tạo độ sánh và dễ nuốt.
- Trái cây, rau và các loại thực phẩm khác nên được xay nhuyễn hoặc nghiền cho đến khi chúng có kết cấu mịn
- Nên nấu chín trái cây hoặc rau quả cứng, chẳng hạn như cà rốt hoặc táo để xay hoặc nghiền dễ dàng hơn.
- Nấu thức ăn cho đến khi bạn có thể dễ dàng nghiền nát chúng bằng thìa
- Bạn nên loại bỏ tất cả da, mỡ và xương của thịt gia cầm, thịt và cá trước khi nấu.
- Loại bỏ hạt và vết rỗ cứng trên quả trước khi cắt thành từng miếng nhỏ
- Cắt thức ăn mềm thành từng lát hoặc miếng mỏng
- Đối với thức ăn hình trụ như xúc xích, bạn nên cắt thành từng dải mỏng ngắn thay vì miếng tròn, vì dễ gây sặc trong đường thở của trẻ.
- Cắt thực phẩm hình cầu như anh đào, nho, cà chua và quả mọng thành những miếng nhỏ
- Nấu và xay mịn ngũ cốc nguyên hạt của lúa mạch, lúa mì, gạo và các loại ngũ cốc khác.
Nên cho trẻ sơ sinh ăn bao nhiêu thức ăn?
Đối với trẻ từ 6-12 tháng, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn được coi là nguồn dinh dưỡng chính của trẻ, nhưng lúc này thức ăn đặc sẽ dần chiếm một phần lớn hơn trong khẩu phần ăn hàng ngày. Khi tập cho trẻ ăn dặm, bạn sẽ khó đoán biết được lượng thức ăn cần cho là bao nhiêu, mặt khác, bụng của trẻ 6-12 tháng tuổi còn rất nhỏ và không thể chứa quá nhiều thức ăn. Do đó, có một số điều cần lưu ý:
- Bắt đầu cho trẻ ăn dặm: Ở những lần ăn dặm đầu tiên, bạn chỉ nên cho trẻ ăn từ 1 đến 2 thìa cà phê thức ăn đặc và cẩn thận theo dõi các dấu hiệu của trẻ xem trẻ còn đói hay đã no sau khi ăn.
- Thay thế dần sữa mẹ và sữa công thức: Sau khi bé đã quen với thức ăn đặc, bạn nên tăng lượng thức ăn dặm cho bé để chúng trở thành một phần quan trọng hơn trong bữa ăn hàng ngày của bé. .
- Thời gian cho trẻ ăn: Bạn nên cho trẻ ăn hoặc uống cách nhau 2-3 giờ một lần, hoặc 5-6 lần/ngày tùy từng trường hợp cụ thể. Nhìn chung, mỗi ngày nên cho bé ăn khoảng 3 bữa chính và 2-3 bữa phụ để đảm bảo cung cấp đầy đủ dưỡng chất cần thiết giúp trẻ phát triển toàn diện.
Thức ăn và đồ uống dành cho trẻ từ 6 – 24 tháng tuổi
Bạn nên hình thành thói quen ăn uống lành mạnh cho trẻ ngay từ nhỏ để trẻ phát triển tốt nhất. Để đạt được điều này, bạn nên lựa chọn những thực phẩm phù hợp với khả năng ăn uống của trẻ.
Bạn nên khuyến khích trẻ ăn nhiều loại trái cây, thịt, ngũ cốc nguyên hạt, sữa chua và pho mát. Ngoài ra, khi chế biến món ăn, bạn nên cố gắng tạo nhiều màu sắc bắt mắt để món ăn thêm hấp dẫn, giúp bé thích thú khi ăn. Dưới đây là những thực phẩm cụ thể mà bạn nên cho bé ăn thường xuyên, bao gồm:
- Rau: Chẳng hạn như đậu Hà Lan, rau bina nấu chín, củ cải đường, cà rốt, khoai lang
- Trái cây: Dâu tây, cam, chuối, bơ, lê và dưa
- Các loại thịt: Chẳng hạn như thịt gà, thịt cừu và thịt bò
- Ngũ cốc nguyên hạt: Bánh quy giòn, bánh mì làm từ ngũ cốc nguyên hạt và mì ống
- Sữa: Sữa chua tiệt trùng hoặc pho mát
Khi bé được 12 tháng tuổi, bé sẽ có thể ăn nhiều loại thức ăn hơn. Tại thời điểm này, cha mẹ nên tiếp tục đưa ra các lựa chọn thực phẩm lành mạnh khác và cho phép con họ chọn thực phẩm ưa thích để ăn. Trẻ từ 6-12 tháng tuổi nên uống:
- Nước: Từ 120 đến 180 ml mỗi ngày
- Sữa: Sữa mẹ, sữa công thức hoặc sữa bò tăng cường
Các loại thực phẩm cần tránh cho trẻ sử dụng khi ăn dặm
Dưới đây là một số loại thực phẩm và đồ uống có thể gây hại cho sức khỏe của em bé, bao gồm:
Mật ong: Mật ong không được khuyến khích cho trẻ em dưới 12 tháng tuổi vì nó có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm nghiêm trọng. Bạn cũng nên loại bỏ một số loại thực phẩm có chứa mật ong khỏi chế độ ăn của bé, bao gồm ngũ cốc với mật ong, sữa chua mật ong và bánh quy giòn mật ong.
Thức ăn hoặc đồ uống chưa khử trùng: Nó có thể làm tăng nguy cơ nhiễm vi khuẩn E.coli ở trẻ. Đây là một loại vi khuẩn có khả năng dẫn đến tiêu chảy nghiêm trọng. Món ăn hoặc đồ uống chưa được tiệt trùng, ví dụ như sữa chua, sữa, nước trái cây hoặc pho mát.
Sữa bò bổ sung: trẻ dưới 12 tháng tuổi ăn không nên uống loại sữa này vì có thể dẫn đến chảy máu đường ruột rất nguy hiểm. Ngoài ra, sữa bò bổ sung dinh dưỡng cũng chứa quá nhiều khoáng chất và protein, khiến thận của trẻ phải làm việc quá sức để xử lý.
Những loại thực phẩm nên hạn chế cho trẻ sử dụng:
Dưới đây là một số loại thực phẩm mà bạn nên hạn chế cho trẻ sử dụng hoặc chỉ tiêu thụ một lượng nhỏ, bao gồm:
Thực phẩm chứa nhiều đường: Ví dụ như bánh ngọt, kẹo, bánh ngọt hoặc bánh quy. Những thực phẩm này chứa nhiều đường không tốt cho sức khỏe của trẻ dưới 24 tháng tuổi.
Thực phẩm nhiều muối: Ví dụ như thực phẩm chế biến sẵn hoặc các sản phẩm đóng hộp.
Những đồ uống nào nên hạn chế cho trẻ sử dụng:
Dưới đây là một số đồ uống mà cha mẹ có con nhỏ nên hạn chế sử dụng, bao gồm:
Nước trái cây: Trẻ em dưới 12 tháng tuổi không nên uống 100% nước trái cây, đặc biệt là những loại có thêm chất tạo ngọt. Tốt nhất, bạn nên cho trẻ ăn trái cây thay vì uống nước ép từ chúng. Trẻ em trên 12 tháng tuổi chỉ nên tiêu thụ khoảng 4 ounce hoặc ít hơn 100% nước trái cây mỗi ngày.
Sữa bò: Không nên tiêu thụ quá nhiều sữa bò cho trẻ vì nó có thể khiến cơ thể bé không hấp thụ được lượng sắt cần thiết từ các loại thực phẩm khác.
Soda, đồ uống có đường hoặc sữa có hương vị: Những đồ uống này đều có một lượng lớn đường bổ sung được thêm vào chúng. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo không nên cho trẻ dưới 24 tháng tuổi uống bất kỳ loại đồ uống nào có hàm lượng đường phụ gia cao.
Bài viết khác về những mẹo vặt ở trẻ nhỏ